Kawaler – pełnoletni mężczyzna nie będący z drugą osobą w związku o charakterze legalno – prawnym. Dotyczy to zarówno małżeństwa jak i innego usankcjonowanego prawnie związku cywilnego (np. osób o tej samej płci).
W przypadku gdy mężczyzna zawarł związek, który uległ później rozwiązaniu nie stosuje się już terminu kawaler. Osoby których partner zmarł nazywane są wdowcami, natomiast osoby rozwiedzione to rozwodnicy. Mianem kawalera nazywana jest natomiast osoba, której związek został anulowany.
W społeczeństwach i epokach historycznych stosunek do kawalerów był różny. W niektórych kawalerowie byli lub są poddawani szykanom, w innych natomiast panuje znaczna tolerancja w tym zakresie.