Lampa błyskowa – inaczej flesz, urządzenie wyzwalające wiązkę światła konieczną do oświetlenia fotografowanej sceny. Umożliwia ona wykonanie zdjęcia gdy panują niekorzystne warunki oświetleniowe. Jej działanie jest związane z elektroniką bądź mechaniką aparatu fotograficznego. Przy słabym oświetleniu lampa błyskowa może wspomagać autofokus.
Przed wynalezieniem lamp błyskowych fotografowie używali proszku błyskowego nazywanego też magnezją, który podpalany był w momencie wykonywania zdjęcia. Spalał się on błyskawicznie w zasobniku, dając oślepiające światło. Niestety ilość światła jakie było uzyskiwane w ten sposób, była trudna do określenia, zależała ona bowiem od rozmieszczenia magnezji w zasobniku. Proszek płonął otwartym płomieniem o temperaturze nawet kilku tysięcy stopni, dlatego jego użycie groziło pożarem oraz poparzeniami.
Bezpieczniejsze rozwiązanie zostało opracowane w pierwszej połowie XX wieku. Był to cienki drucik wykonany z magnezu bądź aluminium, umieszczony w zamkniętej bańce szklanej napełnionej tlenem. Drucik ten stykając się z dwoma przewodami wyprowadzonymi na zewnątrz bańki, tworzył niewielką „żarówkę”. Po podłączeniu do źródła prądu (baterii błyskawicznej) drucik rozgrzewał się do temperatury zapłonu, inicjując miniaturowy wybuch w bańce. Drucik spalał się dając przez 1/30 sekundy jaskrawe światło. Po jej wykorzystaniu żarówka nie mogła być już ponownie użyta.
Lampy wielokrotnego użytku opracowane zostały w drugiej połowie XX wieku. Zastosowana w nich lampa ksenonowa daje trwający 1/1000 sekundy błysk, będący rezultatem wyładowania elektrycznego w lampie wyładowczej. Energia świetlnego impulsu dostarczana jest z kondensatora w którego obwód włączone jest uzwojenie pierwotne transformatora impulsowego. Transformator impulsowy w chwili wykonywania zdjęcia poddaje na elektrodę zapłonową lampy impuls, powodujący lokalną jonizację gazu w lampie. Jonizacja inicjuje wyładowanie, dające krótkotrwały oślepiający błysk. Trwałość takich lamp liczona jest w tysiącach błysków.
Lampy błyskowe które funkcjonują na zasadzie rozładowania kondensatora elektrycznego poprzez ksenonowy żarnik są obecnie najczęściej stosowanymi w fotografii. W aparatach amatorskich lampy takie są zazwyczaj wbudowane w aparat.